Rol westerse bedrijven Oezbeekse corruptie onthuld

Anne Scheltema BeduinCorruptie, Feature, Internationaal, Witwassen

Amsterdam, 14 augustus 2017 – Vorige week publiceerden onderzoekers van het International State Crime Initiative, een rapport over de rol van westerse bedrijven in het Oezbeekse corruptieschandaal rondom de telecommunicatie sector in dat land. Het rapport heet ‘A Dance With the Cobra: Confronting Grand Corruption in Uzbekistan‘. De Oezbeekse overheid werkte als een georganiseerd crimineel netwerk, waar met name Gulnara Karimova, de oudste dochter van de toenmalige president, gedurende 1989 tot 2016 van profiteerde. 

In het rapport staat beschreven hoe de overheid steekpenningen verzocht van telecommunicatie bedrijven die in handen zijn van Zweedse, Noorse, Russische en Duitse eigenaars. In Amerika loopt sinds 2016 een zaak om voor ruim 850 miljoen USD beslag te leggen op diverse eigendommen die verbonden zijn aan het telecomschandaal.

Professor Penny Green, Directeur van het International State Crime Initiative, zei: “Het rapport laat de grensoverschrijdende aard van corruptie zien, en de rol die het westen vandaag de dag speelt in het in stand houden en vrijwaren van ernstige door de staat georganiseerde omkoping.”

Het rapport beschrijft hoe buitenlandse bedrijven en banken, waaronder Citibank, Coca-Cola, Standard Chartered, VimpelCom, TeliaSonera en Lombard Odier, bij het omkopingsschandaal betrokken waren. Hierdoor zijn grote sommen geld witgewassen door brievenbusbedrijven – vaak gevestigd op de Britse maagdeneilanden en andere Britse overzeese gebieden. De onderzoekers beschrijven hoe deze offshore bedrijven voor Karimova verdachte transacties voor miljoenen dollars uitvoerden, zelfs na de eerste onthullingen over haar illegale activiteiten in 2003 en 2004.

Professor Kristian Lasslett, auteur van het rapport, zei: “Het lijkt er sterk op dat Karimova hoofd was van sterk georganiseerd crimineel netwerk, dat via afpersing operaties opzette in de uitvoerende macht, de rechtsprekende macht en veiligheidsdiensten van het land. De Oezbeekse overheid is nog altijd systematisch corrupt en het bewijs uit het rapport suggereert dat bepaalde westerse actoren zich bewust waren van, of zelfs mede verantwoordelijk waren voor de corrupte handelingen van Karimova.”

De systematisch corruptie in het land beperkte zich niet tot een paar corrupte hoge ambtenaren, zo beschrijft het rapport. De corruptie is doorgedrongen tot elk niveau van de overheid. De onderzoekers zijn van mening dat veel van de ‘fixers’, gezanten, adviseurs en managers uit het criminele netwerk van Karimova hoge ambtenaren waren, en die zitten nog altijd op hoge posities in de Oezbeekse staat, ook na het bekend worden van het schandaal.

Voor meer over het Oezbeekse telecomschandaal op onze website, zie deze link over de nieuwe strafzaak tegen Karimova en dit bericht over de slachtoffers.