Tweede Kamerverkiezingen

Sharif & Khan: politieke integriteit centraal in Pakistaanse verkiezingen

Anne Scheltema BeduinAlgemeen

Amsterdam, 30 juli 2018 – Hoewel de officiële uitslag nog bekend gemaakt moet worden, lijken de Pakistaanse verkiezingen te zijn gewonnen door cricketlegende Imran Khan. Khan’s PTI (Pakistan Tehreek-e-Insaf) won van PML-N (Pakistan Muslim League – Nawaz), de partij van ex-premier  Nawaz Sharif. De verkiezingen lijken relatief vreedzaam te zijn verlopen, maar er zijn kanttekeningen.

Hoewel Pakistan een democratie is, zijn er ook andere belangrijke invloeden op het Pakistaanse politieke klimaat. Het Pakistaanse leger speelt een belangrijke rol in het reilen en zeilen in het land, zo ook voorafgaand aan de meest recente verkiezingen. Militaire steun lijkt cruciaal in het vormen van een stabiele regering. Sharif, tot juli 2017 premier van Pakistan, was in ongenade gevallen bij de legertop en was verwikkeld in verschillende schandalen. Khan, die momenteel in Pakistan juist wel op cruciale steun van het leger kan rekenen, stelde de aanpak van corruptie centraal in zijn campagne. Voor Sharif bracht juli een veroordeling voor corruptie, voor Khan verkiezingswinst.

De aanloop naar de verkiezingen toe werd gekenmerkt door ontwikkelingen bijna 15,000 kilometer verderop: het Mossack Fonseca kantoor in Panama City. De Panama Papers brachten aanzienlijke documentatie aan het licht over de financien van de Sharif familie, wat uiteindelijk leek aan te tonen dat zittend premier Sharif en zijn dochter zich hadden ingelaten met witwassen en corruptie. Hun veroordeling eerder deze maand was koren op de molen van de Pakistaanse oppositiepartijen.

Voor het Pakistaanse electoraat waren integriteit, corruptiebestrijding en de veroordeling van de Sharif’s centrale thema´s voor deze verkiezingen. Khan’s winst, interviews en speeches lijken te duiden op een strengere aanpak van corruptie. Dat gezegd hebbende is er veel kritiek op het verloop van de verkiezingen. Diverse aantijgingen van verkiezingsfraude, inmenging en stemmenmanipulatie werden al gemaakt.

Transparency International Nederland heeft het afgelopen jaar meerdere keren geschreven over Pakistan en aan Pakistan gerelateerde ontwikkelingen. Daarom delen wij vandaag graag een selectie van onze artikelen en het werk van de bredere TI-beweging.

De Sharif’s en de Panama Papers

Eind juli 2017 werden Nawaz Sharif en zijn Minister van Financiën Ishaq Dar uit hun ambt gezet. De aanleiding hiervoor waren verschillende onthullingen voortkomende uit de Panama Papers over het vermogen van de familie in het buitenland, en onvoldoende legitieme redenen hoe de familie over dermate grote sommen geld kon beschikken. In de maanden ervoor was de druk op Sharif al verder opgevoerd. Informatie verstrekt door de familie zelf om de onthullingen vanuit de Panama Papers tegen te spreken, bleken juist vervalst te zijn.

Lees artikel Premier Pakistan uit ambt gezet vanwege onthullingen Panama Papers.

Onderzoek naar vastgoed in Londen

Centraal in de zaak tegen Sharif was hun vastgoedbezit in Londen. Vastgoed in Londen wordt, vanwege de hoge en stijgende prijs, vaak een populaire investering. Zo ook bij buitenlandse politici en zakenlui met een vermogen uit mogelijke corrupte bronnen. TI-UK deed eerder in 2018 uitvoerig onderzoek naar het gebrek aan transparantie in de Londense vastgoedsector. Ook hier kwam de naam van Nawaz Sharif al snel naar voren.

De publicatie London Property: a Top Destination for Money Laundering is terug te vinden op de website van TI-UK.

Veroordeling Sharif

Bijna een jaar later kwam het tot een serie van veroordelingen, daar de Pakistaanse rechtbank corruptie bewezen achtte. Nawaz Sharif werd veroordeeld tot een gevangenisstraf van 10 jaar, Maryam Sharif 7 jaar en haar echtgenoot 1 jaar. Er kon, zo was het oordeel, onvoldoende duidelijkheid worden gegeven over de financiering van het Londense vastgoed van de familie, opgezet met behulp van brievenbusfirma’s op de Britse Maagdeneilanden. Daar de veroordelingen politiek gemotiveerd waren volgens de Sharif’s, liet een hoger beroep niet lang op zich wachten.

Lees het nieuwsitem Pakistaanse ex-premier en dochter veroordeeld tot celstraf.