Amsterdam, 4 oktober 2023 – Hoewel de Europese Unie als reactie op de nodeloze Russische agressie sinds april 2014 maar liefst 11 keer nieuwe sanctiepakketten tegen Rusland heeft afgekondigd, kan Nederland nog steeds niet aangeven welke maatregelen er zijn genomen en welke resultaten ons land daarmee heeft geboekt bij de implementatie van de sancties. Zo krijgen we geen antwoord op de vraag hoeveel Russische individuen en entiteiten gesanctioneerd zijn. Uit onderzoek van Transparency International blijkt dat ons land daarin niet alleen staat; veel westerse landen willen of kunnen geen openheid geven over de genomen stappen en geboekte resultaten bij de implementatie van de sancties.
Transparency International heeft regeringen van alle westerse landen met sancties tegen Rusland gevraagd aan te geven welke stappen precies zijn ondernomen om deze te implementeren; sancties die door de Europese Unie worden uitgeroepen moeten door de lidstaten worden geïmplementeerd. Het Nederlandse Ministerie van Buitenlandse Zaken geeft als antwoord op de vragen van Transparency International dat zij niet beschikt over de relevante informatie, omdat de implementatie van sancties in Nederland volledig wordt overgelaten aan de banken. Nederland is het enige land dat deze reden opvoert om geen openheid te geven.
Toch staat Nederland bepaalt niet alleen in haar vaagheid; ook andere regeringen kunnen of willen geen duidelijkheid verschaffen, waaronder de Verenigde Staten, Duitsland, Canada en het Verenigd Koninkrijk. Alleen Cyprus, Estland en Portugal hebben wat TI betreft voldoende gedetailleerde informatie verschaft naar aanleiding van de gestelde vragen.
Niet-afrekenbaar op implementatie sancties
Volgens Lousewies van der Laan, directeur van Transparency International Nederland, is de houding van de regeringen laakbaar. “Het is natuurlijk mooi als regeringen zo voortvarend sancties afkondigen als antwoord op de nodeloze Russische agressie, maar hoe kunnen burgers hun overheid daarop afrekenen ze vervolgens niet transparant willen zijn over de concrete implementatie? Zeker EU-lidstaten als Nederland hebben geen enkel excuus, omdat ze hoe dan ook verplicht zijn aan Brussel te melden op welke manier zij de Europa-brede sancties implementeren; er is geen reden om dit dan niet ook met het publiek te delen. Juist als het gaat om grote geldstromen en Russische kleptocraten ligt corruptie op de loer, wat transparantie en verantwoording extra belangrijk maakt.”
Right to Know Day
Transparency International hield haar onderzoek special op 28 september, een dag die door VN is uitgeroepen tot International Day for Universal Access to Information, ook wel de Right to Know Day genoemd. TI gelooft dat het essentieel is dat overheden openheid als uitgangspunt betrachten, zodat hun acties – of het gebrek daaraan – controleerbaar zijn voor de pers, het publiek en de politiek, wat uiteindelijk de kwaliteit van beleid ten goede komt, corruptie tegengaat en integriteit bevordert.
Meer informatie over het onderzoek van Transparency International over het naleven van afgekondigde sancties tegen Rusland door westerse landen is te vinden op https://www.transparency.org/en/news/right-to-information-progress-with-sanctioning-russian-kleptocrats-assets
Wil jij TI-NL ondersteunen in haar strijd voor klokkenluidersbescherming, politieke integriteit en een samenleving vrij van corruptie? Word dan lid, of steun ons via een donatie:
