Amsterdam, 11 mei 2017 – Eind april heeft het Britse parlement een belangrijke bepaling in de criminele financieringswet goedgekeurd die een krachtig nieuw wapen in het anti-corruptiearsenaal introduceert: Unexplained Wealth Orders (UWO’s). Dit is een wettelijk instrument dat meer bevoegdheden verschaft aan de Britse handhaving om opbrengsten van grand corruption in te nemen en terug te geven aan de rechtmatige eigenaar. Dit volgt de actie die in Australië en Ierland al is genomen.
De bepaling is specifiek gericht op rode vlagsituaties waar een persoon die dure goederen koopt, zoals eigendom of juwelen, niet welvarend genoeg lijkt te zijn om die aankoop te kunnen doen. Dit kan een politicus in Rusland of een zakenman in Brussel betreffen die een eigendom van meer dan één miljoen in centraal Londen aankoopt. Als de persoon een connectie heeft met criminaliteit of toegang heeft tot publieke gelden, dan kunnen de autoriteiten handelen.
Unexplained Wealth Order
De Britse rechtshandhavingsinstanties kunnen nu een Unexplained Wealth Order (een bepaling voor onverklaarbare rijkdom) inzetten om onderzoek te doen naar de bron van het geld, en als er sprake is van corrupt geld, kan dit gemakkelijker worden teruggegeven aan degene van wie het geld gestolen is.
Dit is iets waar Transparency International UK (TI-UK) en andere anti-corruptiegroepen in het Verenigd Koninkrijk (VK) hard voor hebben gewerkt sinds het Verenigd Koninkrijk is aangemerkt als een van de belangrijkste bestemmingen van corrupt geld. In recent onderzoek van Transparency International (TI) wordt de rol van het VK als veilige haven voor corrupte witwassers van over de hele wereld blootgelegd. TI identificeerde dat Londens vastgoed ter waarde van bijna 5 miljard euro is gekocht door particulieren met verdachte rijkdommen. TI roept de aankomende regering op ervoor te zorgen dat deze bevoegdheden effectief worden ingezet om alle verdachte rijkdommen die binnenkomen in het Verenigd Koninkrijk in het vizier te hebben.
Invoering wetgeving mijlpaal in corruptiebestrijding
“Wij verwelkomen de brede steun van verschillende partijen die het wetsvoorstel heeft ontvangen, welke aangeeft hoe belangrijk de wetgeving is. Unexplained Wealth Orders zullen het Verenigd Koninkrijk helpen orde op zaken te stellen, verdachte rijkdommen in het vizier te krijgen en gestolen activa terug te brengen naar het land getroffen door de corruptie. Dit is een reis waarin wij bedreigd zijn met een rechtszaak door een oligarch uit de voormalige Sovjet-Unie, te midden van een klimaat van intimidatie van onze overzeese TI-chapters, cyberaanvallen op onze collega’s en lastercampagnes tegen anti-corruptie activisten. Mijlpaalwetgeving zoals deze, maken al dat soort risico’s het waard”, aldus Duncan Hames, Director of Policy van TI-UK.
Anti-corruptie activisten kwamen bijeen om aan te dringen op deze mijlpaalresolutie en kregen brede steun van parlementsleden over het gehele politieke spectrum. Nu moet de wet gevolgd worden door actie. “Elke wet is zo goed als de implementatie ervan en wij roepen nu de wetshandhavingsinstanties op om Unexplained Wealth Orders te gebruiken zodra ze bevoegd zijn dit te doen”, vulde Duncan Hames aan.
Ontstaan van Unexplained Wealth Orders
Het gebruik van Unexplained Wealth Orders in het Verenigd Koninkrijk is ontstaan begin 2014 gevolgd door een Illicit Enrichment Taskforce bijeengeroepen door Transparency International (TI), welke hun bevindingen hier publiceerde. In november 2016 wees onderzoek van TI uit dat één enkel huis, in eigendom van de familie Gaddafi, het enige vermogen was van de politieke elites van de Arabische Lentestaten dat het Verenigd Koninkrijk had hersteld.
Het vastgoed in Londen met een waarde van bijna 5 miljard euro die TI heeft geïdentificeerd als gekocht door particulieren met verdachte rijkdommen, vormen het laaghangende fruit en zouden een goed uitgangspunt moeten zijn voor het gebruik van Unexplained Wealth Orders. TI verwacht dan ook een aanzienlijke duik in die 5 miljard euro aan Londens vastgoed.