Amsterdam, 14 juni 2016 – Transparency International verwelkomt het nieuws dat de voormalige president van Panama, Ricardo Martinelli, eindelijk gearresteerd is in de Verenigde Staten en vermoedelijk een uitleveringsverhoor zal hebben op grond van een verzoek van de Panamese regering meer dan negen maanden geleden. Martinelli wordt verdacht van corruptie en spionage van tegenstanders van zijn bewind bekostigd met belastinggeld.

Martinelli was president van Panama tussen 2009 en 2014. Kort na zijn aantreden als president werd hij beschuldigd van corruptie en spionage. De aanklagers stelden onder meer vast dat hij op kosten van de overheid meer dan 150 activisten, politici, vakbondsleden en advocaten liet afluisteren. Onder zijn opvolger Juan Carlos Varela werd een onderzoek geopend naar misstanden onder het regime van Martinelli. Het hooggerechtshof in Panama vaardigde in december 2015 een arrestatiebevel uit en ook Interpol was naar hem op zoek.  Nog voor het arrestatiebevel in datzelfde jaar verliet Martinelli het land en noemde het destijds op Twitter een wraakcampagne van de huidige president Varela.

Martinelli aansprakelijk voor grootschalige corruptie

Afgelopen maandag hield de Amerikaanse politie de oud-president aan toen hij een huis verliet in Coral Gables, Miami. De politie in Florida zou het huis al een tijd in de gaten hebben gehouden. Gisteren werd Martinelli voorgeleid in een hoorzitting over zijn uitlevering. Of Martinelli ook daadwerkelijk uitgeleverd zal worden aan Panama is vooralsnog niet duidelijk en hangt af van de uitspraak van de Amerikaanse rechters.

“Hoewel de arrestatie van Ricardo Martinelli gekoppeld is aan illegale spionage en de daaraan gerelateerde corruptie, moet hij aansprakelijk worden gesteld voor alle corruptie die heeft plaatsgevonden tijdens zijn ambtstermijn. Dit is een van de meest symbolische gevallen van grootschalige corruptie in de wereld”, aldus José Ugaz, voorzitter van Transparency International.

Samenwerking Panama en VS noodzakelijk

Panamese autoriteiten moeten alles doen om aanvullende aanklachten tegen Martinelli te doen, met inbegrip van de gevallen van vermeende grootschalige corruptie die direct gekoppeld zijn aan Martinelli. De Panamese overheid moet de onderzoeken van de aanklagers ondersteunen en met hen samenwerken om de illegale constructies die het land verwoestte te kunnen onthullen en afbreken. Ook moet Panama indien nodig samenwerken met de Amerikaanse autoriteiten.

“De VS moet Martinelli uitleveren, zoals gevraagd door Panama. Op dat moment moet het Hooggerechtshof in actie komen om ervoor te zorgen dat de voormalige president verantwoordelijk wordt gehouden voor alle aanklachten van grootschalige corruptie die tegen hem zijn geëist. Het is tijd voor gerechtigheid voor alle Panamezen die zijn benadeeld door jaren van corruptie”, zei Ugaz.

$300 miljoen aan publieke gelden verloren door corruptie

Martinelli hoort in de Panamese rechtbank te verschijnen om aldaar te reageren op de aanklachten van de burgers die stellen dat hij publieke gelden heeft gestolen. Deze aanklachten omvatten onder meer beschuldigingen van het stelen van gelden bedoeld voor maaltijden en boekentassen voor schoolkinderen uit het grootste sociale welvaartsplan, het nationale hulpprogramma.

Volgens een overzicht van beschikbare auditverslagen en onderzoeken van Libertad Ciudadana, het Panamese chapter van Transparency International, is minstens 300 miljoen dollar aan publieke gelden verloren gegaan door corruptie.

Meer dan 26 procent van de bevolking van Panama leefde in 2012 van minder dan $4 per dag. Als de vermeende plundering op zo’n grote schaal heeft plaatsgevonden, heeft het duizenden kinderen en achtergestelde volwassenen ontnomen van hun recht op primaire levensbehoeften. Transparency International streeft ernaar de straffeloosheid voor corruptie die Panama heeft geplaagd en het Panamese volk heeft geschaad, te beëindigen.