Amsterdam, 18 januari 2018 – De belangrijkste Catalaanse onafhankelijkheidspartij, Convergència Demòcratica de Catalunya (CDC), al jarenlang aan de macht in de Spaanse regio, is maandag veroordeeld voor stelselmatige corruptie. Na bijna acht jaar voorbereiding heeft de Audiencia de Barcelona eindelijk uitspraak gedaan in de Caso Palau, de grootste fraude- en corruptiezaak in de autonome deelstaat Catalonië tot nu toe. Het Spaanse bouwbedrijf Ferrovial doneerde volgens de rechter minstens 6,6 miljoen euro aan de partijkas van CDC in ruil voor de toekenning van grote bouwprojecten, zoals de aanleg van de Barcelonese metrolijn 9.
Het was één van de argumenten van de partij in het pleidooi voor onafhankelijkheid van Spanje: vanwege de corruptie in Spanje willen we ons afscheiden van het land en een onafhankelijk Catalonië worden. Nu blijkt de Catalaanse partij zelf – waaruit de Catalaanse oud-premiers Jordi Pujol, Artur Mas en Carles Puigdemont zijn voortgekomen – ook niet schoon te zijn. Dat is een behoorlijke smet op het blazoen van de partij Convergència Demòcratica de Catalunya (CDC).
Grootste Catalaanse corruptiezaak: zaak Palau
In Spanje staat de corruptiezaak bekend als Caso Palau, ofwel zaak Palau. Het gaat in deze rechtszaak om de duistere praktijken die zich afspeelden in het muziektheater Palau de la Musica Catalana waarbij de hoofdpersonen en de CDC nu veroordeeld zijn. Het is tot de dag van vandaag de grootste fraude- en corruptiezaak in Catalonië waarbij niet alleen de beheerders van het Palau de la Musica Catalana betrokken zijn maar ook één van Spanje’s grootste bouwbedrijven Ferrovial en de politieke partij van Artur Mas en Carles Puigdemont.
Het bouwbedrijf maakte grote geldbedragen over aan het muziekpaleis, zogenaamd als sponsoring voor een serie optredens. Het geld ging tussen 1999 en 2009 door de stichting van Palau, dat diende als tussenstation – of “geldpijplijn” – voor valse facturering. Vervolgens ontving de penningmeester van CDC enveloppen met geld uit handen van de directie van het muziekpaleis. De bestuurders van het Palau de la Musica werden ruimhartig beloond voor deze bemiddeling. De afspraak was dat steeds 4 procent van de waarde van een bouwproject door Ferrovial werd uitgekeerd in steekpenningen. “Eerst was het 3 procent, maar later 4 procent, want CDC wilde meer geld”, bekende één van de Palau-bestuurders bij de rechtszaak. De politieke partij kreeg vanaf dat moment 2,5 procent uitgekeerd. terwijl 1,5 procent aan de strijkstok van de bestuurders van het muziekpaleis hangen.
Er verdween volgens de Spaanse belastingdienst in totaal 23 miljoen euro met onbekende bestemming van de rekening van het Palau. De president van het muziekpaleis, Fèlix Millet, zou ruim 7 miljoen euro hebben opgestreken. Hij liet er zijn onroerend goed van opknappen en bekostigde er reizen mee naar Dubai en de Maldiven met zijn gezin. Millet, een telg uit een gerenommeerde Catalaanse familie, kreeg maandag van alle betrokkenen de zwaarste straf opgelegd voor verduistering: bijna tien jaar gevangenisstraf. Zijn rechterhand verdwijnt voor zevenenhalf jaar achter de tralies. De voormalige penningmeester van CDC, Daniel Osácar, kreeg een celstraf van vier jaar en vijf maanden voor corruptie en witwassen. Ook moet zijn partij 6,6 miljoen euro, het geld dat CDC illegaal ontving, terugbetalen. In totaal hebben twaalf mensen in deze zaak maandag gevangenisstraf gekregen. Twee voormalige directieleden van Ferrovial werden vrijgesproken vanwege de tijdspanne tussen het proces en de vermeende misdaden.
Gedaanteverwisseling CDC naar PDECat
Nadat de corruptiezaak in 2009 aan het licht kwam en bekend werd dat Jordi Pujol, de voormalige president van Catalonië en oprichter van de CDC, een fortuin verborg in belastingparadijzen, veranderde CDC van partijnaam en tegenwoordig bestaat het onder de naam Partit Demòcrata Europeu Català (PDECat). “Een daad van berouw en gewetensonderzoek die uniek is in de Spaanse democratie”, noemde de advocaat van de penningmeester dat tijdens de rechtsgang.
De voormalige Catalaanse premier Artur Mas trad vorige week af als partijvoorzitter van de PDECat en zei bij die gelegenheid dat “CDC de hoogste prijs heeft betaald. Ze is verdwenen.” De gedaanteverwisseling van de partij betekent volgens hem ook dat de PDECat niet kan worden aangeslagen voor het terugbetalen van de steekpenningen die haar voorganger ontving. Tegenstanders van de Catalaanse onafhankelijkheid stellen dat Mas in 2012 de kant van de afscheidingsbeweging koos om de aandacht af te leiden van de corruptie in zijn partij.