In navolging van de totstandkoming van nieuwe klokkenluidersregelingen bij andere overheidssectoren (bijv. Rijk en Politie) zal per 1 januari 2011 voor het Defensiepersoneel een nieuwe klokkenluidersregeling in werking treden (1).  Deze (gewijzigde) klokkenluidersregeling is opgenomen in het ambtenarenreglement voor militairen (AMAR) en in het ambtenarenreglement voor burgerambtenaren bij defensie (BARD) en is qua inhoud gelijkluidend aan eerdergenoemde regeling voor Rijk en Politie. Wat waren ook weer de wijzigingen? Deze worden hieronder nog even kort aangestipt. (3)

Door Alex Belling en Werner Schwab*

Door verruiming van wat onder het begrip misstand wordt verstaan, van de kring van personen die een melding kunnen doen en van de kring van organisaties waarover een melding kan worden gedaan wordt beoogd het (intern) melden van misstanden te stimuleren. Het verlagen van de drempel voor een rechtstreekse melding bij het externe meldpunt (Commissie integriteit overheid) kan daar ook aan bijdragen.

Verder is in de procedure een aantal wijzigingen aangebracht waardoor de ambtenaar veiliger een melding kan doen; hij kan bijvoorbeeld nu vertrouwelijk een melding doen bij een vertrouwenspersoon integriteit (VPI), waardoor zijn identiteit naar derden wordt afgeschermd.

Voorts is de bescherming van de ambtelijke klokkenluider aanmerkelijk verbeterd wanneer deze – ondanks een verbod in de (Militaire) Ambtenarenwet en de regeling – toch vanwege een melding onheus door collega’s wordt bejegend (geïntimideerd of  bedreigd) of vanuit de overheidswerkgever wordt geconfronteerd met een benadelingsbesluit. (4)  In de eerste situatie rust op het bevoegd gezag een zorgplicht om de ambtenaar te beschermen door tegen die collega’s op te treden. Voor de tweede situatie bevat de nieuwe regeling een tweetal door de werkgever te verstrekken financiële voorzieningen die de ambtenaar financieel ondersteunen wanneer hij met behulp van beroepsmatig verleende rechtsbijstand een benadelingsbesluit juridisch wil aanvechten.

Noten

* Alex Belling heeft binnen het ministerie van BZK meegewerkt aan de totstandkoming van de nieuwe klokkenluidersregeling voor Rijk en Politie en is daarnaast werkzaam bij het Bureau Integriteitsbevordering Openbare Sector (BIOS). Werner Schwab is als stafadviseur wetgeving  werkzaam bij het ministerie van Defensie en heeft in die hoedanigheid meegewerkt aan de nieuwe klokkenluidersregeling voor Defensie.
(2) Voor een uitgebreidere opsomming wordt verwezen naar een eerder artikel op deze website ‘Nieuwe klokkenluidersregeling voor Rijk en Politie’ van 2 juni 2010.
(3) Stb. 2010, 706.
(4) Een vertrouwenspersoon integriteit (VPI) geniet in de uitoefening van zijn functie dezelfde bescherming als de ambtelijke klokkenluider.