Amsterdam, 15 februari 2016 – Oekraïne heeft geavanceerde anti-corruptiewetgeving geïntroduceerd, een anti-corruptiebureau in het leven geroepen voor de preventie en vervolging van corruptie en wetgeving aangenomen die politieke partijen verplicht openheid van zaken te geven over hun financiën. Het komt nu aan op de implementatie van de wetgeving en het goed functioneren van de nieuwe instituten. Corruptiewaakhond Transparency International Nederland beschouwt het samenwerkingsverdrag als een middel om corruptie te bestrijden en gaat daarom actief campagne voeren met Stem Voor Nederland vóór het samenwerkingsverdrag.
Joshua Livestro, voorzitter van Stem Voor Nederland: “Oekraïne krijgt er in het jongste jaarverslag van Transparency International flink van langs. Corruptie is daar nog steeds een groot probleem. En toch – of juist daarom – schaart TI zich achter onze ja-campagne. Oekraïne moet vooral zelf aan de slag om een stabiel land te worden. Het samenwerkingsverdrag houdt ze op het goede pad. Samen met Transparency gaan we ons inzetten vóór dit samenwerkingsverdrag en dus vóór beter bestuur in Oekraïne.”
Samenwerkingsverdrag steunt maatschappelijke omwenteling
Het samenwerkingsverdrag verschaft een platform om vooruitgang te monitoren en zo de maatschappelijke omwenteling te steunen. Het groeiende maatschappelijke middenveld speelt daarbij een belangrijke rol. Transparency International Oekraïne zet in op transparantie van overheidsuitgaven, het bevorderen van verantwoording, openbaarheid van bestuur en het stimuleren van effectief anti-corruptiebeleid.
De erfenis van het Sovjetsysteem, diep corrupt en inefficiënt, de lage salarissen van ambtenaren en het gebrek aan financiële middelen van de overheid dragen bij aan de corruptie waarmee Oekraïners dagelijks worden geconfronteerd – de gemiste baan ondanks betere kwalificaties, het kopen van diploma’s en certificaten of het bijbetalen van artsen voor zorg. Voor het eerst is er hoop dat corruptie wordt aangepakt en het samenwerkingsverdrag speelt daar een belangrijke rol in.
Naast deze “overlevingscorruptie” is het samenwerkingsverdrag een middel om de structurele corruptie aan te pakken, die mede het gevolg is van de belangrijke politieke rol die de oligarchen nu nog spelen. Het verdrag stelt eisen aan Kiev omtrent de eerlijke aanbesteding van overheidsopdrachten en de onafhankelijkheid van de rechtspraak en is daarmee een welkome aanvulling op de vereisten van IMF en de EU in corruptiebestrijding in ruil voor financiële steun.
Corruptiebestrijding essentieel voor economische ontwikkeling
Corruptiebestrijding is van fundamenteel belang. Er is geen enkel groot maatschappelijk vraagstuk: georganiseerde misdaad, milieuvervuiling of belastingontduiking, waar corruptie geen grote rol in speelt. Het bestrijden van corruptie is essentieel voor economische ontwikkeling. Corruptie schrikt (buitenlandse) investeringen af, bevordert inkomensongelijkheid, remt menselijke ontwikkeling en leidt tot verspilling van overheidsuitgaven. Door Oekraïne te helpen corruptie te bestrijden, wordt de Oekraïense economie gediend.
Er is al veel ten goede gekeerd en het samenwerkingsverdrag is belangrijk om verdere vooruitgang te boeken. Oekraïne werkt harder dan ooit om corruptie te bestrijden, maar heeft vertrouwen nodig; zelfvertrouwen vanwege de pijnlijke gevolgen van de hervormingen, maar ook vertrouwen en steun vanuit de internationale gemeenschap. Georgië, Roemenië en Polen hebben laten zien wat mogelijk is.
Voor het eerst in de geschiedenis van Oekraïne is er hoop op verbetering. Een stem vóór het samenwerkingsverdrag op 6 april heeft positieve gevolgen voor Oekraïne, dat onder moeilijke omstandigheden probeert een nieuwe toekomst op te bouwen als democratisch land.