Macedonia

Justitie wil van corruptie verdachte bedrijven zelf onderzoek laten doen

Lotte RooijendijkAlgemeen, Corruptie, Feature, Fraude, Nationaal, Nieuws, Omkoping, Onderzoeken, Private sector, Rechtspraak

Amsterdam, 6 juni 2019 – Bij onderzoek naar corruptie en fraude wil het Openbaar Ministerie (OM) in de toekomst meer gebruikmaken van advocaten die door verdachte bedrijven zelf zijn ingehuurd. Dat stelt officier van justitie fraudeopsporing Thomas Bosch in het Financieele Dagblad (FD). Het voordeel van deze werkwijze is dat het minder druk legt op de capaciteit van de Fiscale inlichtingen- en opsporingsdienst (FIOD), bedrijven bij samenwerking in aanmerking kunnen komen voor strafverlichting en zaken sneller kunnen worden afgewikkeld.

De samenwerking gaat verder dan alleen vrijwillig informatie overleggen ten behoeve van een onderzoek. De verdachte bedrijven in kwestie voeren zelf (delen van) het onderzoek uit door middel van ingehuurde advocaten. “Alles kan, zolang maar duidelijk is vastgesteld dat het onderzoek dat buiten ons is gedaan, breed en diep genoeg is geweest”, zegt Bosch in het FD. Volgens hem houdt het OM wél altijd het laatste woord over de manier waarop corruptie- en fraudezaken worden afgehandeld.

Waarheidsvinding door verdachte bedrijven zelf

Waarheidsvinding aan bedrijven zelf overlaten ligt gevoelig nu de roep om transparantie bij de aanpak van wittenboordencriminaliteit steeds groter wordt vanuit de politiek en de samenleving. Dit beaamt oud-officier en strafrechtadvocaat Hendrik Jan Biemond van Allen & Overy in het FD: “Pak die bedrijven hard aan en breng alle zaken naar de zitting, zegt een stroming. Maar een andere stroming wijst liever op de voordelen van samenwerking: geen doorzoekingen, geen aanhoudingen, geen dwangmiddelen en snellere afwikkeling. Dat geeft rust in de tent.”

Bosch zegt zich bewust te zijn van de gevoeligheden maar geeft aan dat ze “natuurlijk het liefst zien dat bedrijven zelf hun rotzooi opruimen en er vervolgens ook voor zorgen dat het niet meer gebeurt. Als ze dat met overtuiging doen en meewerken aan ons onderzoek, dan wegen we dat positief mee bij de afdoening”, aldus Bosch. Hij benadrukt dat het OM altijd het laatste woord heeft over eventuele vervolging en de afhandeling van de zaak.

Trend overgewaaid vanuit de VS

De werkwijze zou zijn overgewaaid vanuit de VS, waar overheid en bedrijfsleven met regelmaat op deze manier opereren. In de VS zijn zelfs richtlijnen opgesteld waarin is vastgelegd welke strafvermindering samenwerken met de autoriteiten oplevert. “De Nederlandse autoriteiten hebben door hun samenwerking met de Amerikaanse autoriteiten — onder andere in de VimpelCom-zaak en de Telia Company-zaak — ervaring opgedaan met deze wijze van samenwerken met de advocatuur. Ze proberen dat nu uit in uitsluitend Nederlandse context”, zegt strafrechtadvocaat Marike Bakker van advocatenkantoor NautaDutilh.

Ook in enkele Nederlandse zaken is nu al sprake van een bepaalde vorm van samenwerking. Om welke zaken het gaat willen betrokkenen niet zeggen. Ook over het aantal zaken waarbij bedrijven zelf onderzoek hebben gedaan, wil het OM niets kwijt. Hoe dan ook gaat het ‘samenwerken’ volgens Bakker veel verder dan het ‘meewerken’, dat al langer gebeurt.