Amsterdam, 31 januari 2020 – In dit stuk zetten we de top 10 best gelezen artikelen van Transparency International Nederland (TI-NL) in 2019 op een rij. Wil je dit jaar op de hoogte blijven van het laatste nieuws rondom corruptie? Word dan lid of schrijf je in voor de TI-NL nieuwsbrief. Veel leesplezier!
1. CPI 2018: maatregelen tegen corruptie in meeste landen tot stilstand
Eind januari 2019 lanceerde Transparency International de jaarlijkse Corruption Perceptions Index: de CPI 2018. Dit jaar scoort wederom meer dan tweederde van de landen onder de maat, met een gemiddelde score van slechts 43 op een schaal van 100. De CPI 2018 laat zien dat het onverminderd falen van landen om corruptie terug te dringen, bijdraagt aan een wereldwijde crisis van de democratie. De nieuwe CPI over 2019 is zojuist gepubliceerd. Bekijk hier waar Nederland dit jaar staat op de anti-corruptieladder!
2. Nederland is corrupter dan we denken
Nederland is corrupter dan we denken: zo luidt de titel van een opinieartikel dat in november 2019 werd gepubliceerd in de Volkskrant. Nederland wordt overspoeld door incidenten in publieke en private sector. Tijd voor actie dus.
3. Politieke Integriteitsindex 2018: VVD kent wéér de meeste schandalen
In januari 2019 verscheen de jaarlijkse Politieke Integriteitsindex (PI-index) in de Volkskrant, die een overzicht geeft van alle politieke schandalen in het afgelopen jaar. Met twaalf integriteitsschandalen voerde de VVD voor het zesde jaar op rij de lijst aan. De PVV volgde met zes affaires, de PvdA en D66 beiden met vijf. Binnenkort komt de Politieke Integriteitsindex 2019 uit. Houdt onze website in de gaten als je benieuwd bent welke partij dit jaar de lijst aanvoert met de meeste integriteitsschandalen.
4. Amsterdam wil witwassen via vastgoed aanpakken
Vorig jaar gaf de Gemeente Amsterdam aan meer hulp nodig te hebben bij de aanpak van witwassen op de woningmarkt. Ilse Verkerk, werkzaam bij de gemeente en verantwoordelijk voor de aanpak van onder meer witwassen, legde in een speech in het Europees Parlement uit wat de problemen zijn en wat er volgens haar nodig is die aan te pakken. Haar voornaamste klacht betreft het gebrek aan transparantie in de vastgoedwereld.
5. Arrestatie klokkenluiders politie zorgwekkend
Twee politieagenten van de eenheid Noord-Holland zijn in december 2019 op het politiebureau in Haarlem gearresteerd omdat ze worden verdacht van het lekken van vertrouwelijke politiegegevens aan de krant NRC. Transparency International Nederland maakt zich ernstige zorgen over de veiligheid van klokkenluiders binnen de Nationale Politie, na opeenvolgende alarmerende berichten.
6. Troika Laundromat: Nederlandse banken betrokken bij Russische witwasoperatie
In maart 2019 bleek uit 1,3 miljoen gelekte documenten van twee Litouwse banken dat Nederlandse banken een schakel vormden in een grote Russische witwaszaak – de zogenaamde Troika Laundromat – waarbij naar verluidt ruim €3,5 miljard werd witgewassen in Europa en de Verenigde Staten.
7. Europees Hof klaar met brievenbusfirma’s in Nederland
Het Europees Hof bepaalde halverwege 2019 dat brievenbusfirma’s misbruik maken van regelgeving om belasting te ontwijken. Nederland en Luxemburg worden gehekeld als fiscale doorstroomlanden. De uitspraak past in een bredere ontwikkeling waarin het fiscale beleid van Nederland wordt bekritiseerd; eerder bepaalde het Europees Parlement dat Nederland een belastingparadijs is. Investeerders vrezen dat dit het einde betekent van hun lucratieve financiële routes.
8. Kabinet komt met uitgebreid Plan van Aanpak Witwassen
De omvang van witwassen in Nederland is jaarlijks zo’n 16 miljard euro. Het kabinet kwam halverwege 2019 met een spaak in het wiel van de criminele organisaties die hieraan meedoen. Informatie tussen banken moet makkelijk uitwisselbaar worden, contante betalingen boven de 3000 euro worden verboden en briefjes van 500 euro worden wellicht verleden tijd. De maatregelen moeten een duidelijk signaal afgeven aan criminelen die hier terecht denken te kunnen met zwart geld. In een uitgebreid plan wordt extra geld uitgetrokken en beschreven op welke manieren dit besteed zal gaan worden.
9. Aankaarten van misstanden niet gewaardeerd bij de Belastingdienst
Gezinnen die in diepe financiële problemen terecht zijn gekomen door een fout van de Belastingdienst, onderzoek dat wordt tegengehouden en de ambtenaar die de misstand aankaartte op non-actief gesteld. Het heeft allemaal plaatsgevonden onder het bewind van Staatssecretaris Menno Snel. Die moest halverwege 2019 90 vragen beantwoorden voor de Kamer over de fouten die zijn gemaakt. De ambtenaar die zich genoodzaakt voelde om de misstanden aan te kaarten moet nu boeten voor het uitlekken van de fouten die de fiscus heeft begaan.
10. FIU lanceert anti-corruptielijst die financiële instelling moet helpen bij opsporing
De Financial Intelligence Unit (FIU) kwam in juli 2019 met een nieuwe anti-corruptielijst voor banken, accountants, fiscalisten en trustkantoren. De lijst met 72 aanwijzingen en handvatten moet helpen bij het opsporen van corruptie en de detectie van bijvoorbeeld steekpenningen.