Kritiek op de Duitse wet klokkenluidersbescherming

Anke de GrootAlgemeen, Europees, Klokkenluiders, Wetgeving

Amsterdam,  3 april 2024 – De insider vanuit het Duitse bedrijf Wirecard die de fraude heeft blootgelegd waarna het bedrijf is ingestort, Pav Gill, heeft de Duitse klokkenluidersbeschermingswet bekritiseerd. Een boete “voor het niet naleven van de regels” wordt hier afgedaan als een tik op de vingers.

Gill betreurt dat de Duitse klokkenluiderswet nalaat bedrijven te dwingen anonieme meldingskanalen aan te bieden aan het personeel. Het schandaal van Wirecard gaf impuls aan een EU-richtlijn voor klokkenluiders die in 2019 werd uitgevaardigd en sindsdien is geïmplementeerd in verschillende wetten in de hele EU. Ook in Nederland is er veel kritiek op de omzetting van de EU-richtlijn naar Nederlandse wetgeving. Zo blijft het onduidelijk welke meldingen precies beschermd worden en is er weinig hulp voor klokkenluiders, die vaak in financiële – , juridische – of psychische problemen komen.

Kritische blik Duitse klokkenluidersbescherming

Gill maakte een vergelijking tussen de klokkenluidersbescherming in Spanje, waarbij boetes tot €1 miljoen kunnen oplopen voor ernstige overtredingen. In de wet van Duitsland bedraagt de maximale boete slechts €50.000.

De afgezwakte Duitse wet werd goedgekeurd na het sluiten van een politiek compromis. Hierbij waren de conservatieven tegen de oorspronkelijke wet voor de bescherming van klokkenluiders vanwege de kosten voor bedrijven. Danyal Bayaz, een politicus van de Groenen, zei: “Het lijkt erop dat mensen snel vergeten wat er gebeurd is bij het Wirecard-schandaal, zelfs degenen die beschuldigd worden van fraude.”

Gebrek implementatie klokkenluidersbescherming EU

Transparency International heeft onderzocht dat de implementatie tekortschoot gemeten aan de doelstellingen van de richtlijn in heel Europa, met “een gebrek aan algemene bescherming voor klokkenluiders die corruptie melden, en geen verplichting om hun rapporten te onderzoeken in verschillende EU-landen”, en dat geen van de 20 onderzochte landen “volledig voldoet aan de best practices”.

In het rapport dat TI heeft uitgebracht in 2021 over de progressie van de landen met betrekking tot de Europese klokkenluiders richtlijnen is te zien dat Duitsland nog rood kleurt. De rode kleur betekent hier dat het land geen of minimale vooruitgang geeft geboekt bij het omzetten van de richtlijnen.

 

Wil jij TI-NL ondersteunen in haar strijd voor klokkenluidersbescherming, politieke integriteit en een samenleving vrij van corruptie? Word dan lid, of steun ons via een donatie: