Amsterdam, 16 januari 2018 – Het Openbaar Ministerie (OM) heeft vandaag vijf jaar cel geëist tegen vermeend politiemol Mark M. voor het lekken van recherchestukken aan criminelen. Volgens justitie heeft hij zich schuldig gemaakt aan corruptie, witwassen, computervredebreuk, schending van zijn ambtsgeheim en deelname aan een criminele organisatie. Daarnaast eist het OM dat de politiemol gedurende tien jaar geen publieke ambt mag uitvoeren.
Het OM sprak eerder het vermoeden uit dat M. waarschijnlijk meer dan 800.000 euro heeft verdiend door de verkoop van vertrouwelijk politie-informatie aan criminelen, maar dat kan niet worden bewezen. Het geld zou hij hebben verdiend met het lekken van informatie over strafrechtelijke onderzoeken naar criminelen. De inhoudelijke behandeling van de zaak ging gisteren alleen over het witwassen van dat geld. Eerder gaf M. al toe dat hij vertrouwelijke informatie uit de politiesystemen had gehaald, als hobby en niet om aan te verdienen. De Officier van Justitie (OvJ) voegde aan de strafeis van 5 jaar toe dat “agenten onkreukbaar moeten zijn en dat M. jarenlang oneerlijk en onbetrouwbaar is geweest. Bij de politie is integriteit de norm.”
Transacties politiemol
Volgens het OM heeft de politiemol tegen betaling vertrouwelijke politie-informatie gedeeld met criminelen. Het OM heeft geen direct bewijs voor daadwerkelijke transacties in ruil voor informatie maar tijdens de inhoudelijke zitting op maandag werd bekend dat uit onderzoek van justitie een bedrag van 79.381 euro aan “onverklaarbare inkomsten” naar voren is gekomen.
Volgens de OvJ verdiende Mark M. als agent hooguit 26.000 tot 28.000 euro netto per jaar: in de periode van de tenlastelegging in totaal 108.000 euro. In diezelfde periode zou hij 21 keer geld op zijn rekeningen hebben gestort, in totaal voor een bedrag van 59.000 euro. Daarnaast gaf hij 98.000 euro uit met zijn creditcard, en loste hij leningen af ter hoogte van in totaal ruim 22.000 euro. Er waren meer transacties die zijn inkomen ver te boven gingen. In totaal heeft hij voor een bedrag van een kleine 80.000 euro geen plausibele verklaring kunnen geven, aldus de OvJ. Dat bedrag is volgens het OM van criminele herkomst.
M. zegt dat hij dit geld heeft verkregen uit leningen en investeringen en daar ook bewijs voor te hebben. Zo is er een notariële akte, opgesteld in Oekraïne, van een zakenpartner die zegt 60.000 euro te hebben geleend aan M.. Ook zijn ex-vrouw leende M. naar eigen zeggen een totaalbedrag van 60.000 euro. Het OM heeft twijfels over de uitleg van M.. Zo kan de verdachte niet verklaren waar dit geld aan uit is gegeven. Net als dat justitie moeite heeft te geloven dat zijn ex-vrouw over zo’n groot bedrag kon beschikken.
Abonnement op strafzaken
De officier van justitie zegt dat met het persoonlijke account van de man vele malen is ingelogd in het systeem BlueView. In dit programma van de politie staan lopende en afgeronde strafzaken waarop de politiemol zogeheten abonnementen op strafzaken zou hebben afgesloten en via zijn e-mail berichten binnen zou hebben gekregen als er nieuwe informatie werd toegevoegd. Dit deed hij ook in de zaken van zijn vier medeverdachten Marco S., Tom van H., Berry S. en J. van den A.. Het OM weet dit aan de hand van de zoektermen die M. invoerde in het politiesysteem.
Tegen verdachten Marco S. werd vier jaar celstraf geëist voor medeplegen en witwassen. Tom van H. en Berry S. hoorde twaalf maanden eisen voor medeplegen. J. Van den A. moet volgens het OM acht maanden de cel in. Eerder dinsdag werd bekend dat M. verschillende lijsten met gegevens van criminelen in bezit had. Zo werd in zijn ouderlijk huis een A4 aangetroffen met daarop een politielogo en de naam en geboortedatum van drugsbaas Tommy van der S..
Onjuiste screening zorgde voor toegang politiemol
Volgens het OM heeft M. zijn criminele activiteiten uitgevoerd in de periode van ruim 3,5 jaar die duurde van januari 2012 tot september 2015. M. kwam in 2009 in dienst bij de politie in het Brabantse Son via een versneld traject. Hij vervulde een zogenaamde vertrouwensfunctie bij de recherche en had daarmee toegang tot lopende strafonderzoeken in het politiesysteem BlueView.
M. bleek door een fout niet de juiste screening te hebben ondergaan. Toen hij van zijn functie werd afgehaald, bleef hij door wederom een fout toegang houden tot het systeem. Daardoor kon de politiemol nog vier jaar meekijken in onderzoeksdossiers en zou hij meer dan 28.000 zoekopdrachten in politiesystemen hebben uitgevoerd en tal van documenten hebben gekopieerd die hij eigenlijk niet in had moeten kunnen zien.
De verdachte politiemol werd gisteren voorgeleid in een inhoudelijke zitting voor de beschuldiging van witwassen en ontkende dat hij vertrouwelijke informatie heeft verkocht. Het zoeken in het politiesysteem was meer “een hobby en uit interesse”. Ook stelt hij dat het onderzoek van de rijksrecherche naar zijn financiën niet deugt niet.
De uitspraak in deze zaak staat gepland voor 19 februari. Als M. wordt veroordeeld, wil het OM dat hij meteen de gevangenis in gaat. Het OM vreest dat hij anders op de vlucht slaat om zijn straf te ontlopen.
Integriteit en meldingen
Integriteit is een belangrijke zaak voor de politie. Het vertrouwen dat de burger heeft in de handhaving van de wet mag niet in het geding komen. De politie heeft daarom vier meldpunten om integriteitsschending te melden: de afdeling Veiligheid, Integriteit en Klachten (VIK) van de politie, het Landelijk Meldpunt Misstanden voor medewerkers, het Huis voor Klokkenluiders en het Meldpunt voor Misstanden bij Aanbestedingen van de politie.
Ondanks de vele meldpunten blijven integriteitsschendingen nog vaak onopgemerkt. Uit onderzoek is gebleken dat corrupte medewerkers zich vaak juist niet op de achtergrond houden, ondanks dat dit vaak gedacht wordt. Ze zijn juist erg aanwezig, communicatief, collegiaal en worden gezien als harde werkers. Hiermee weten zij vaak goed in de organisatie op te gaan, zonder dat zij verdacht worden van corruptie.
Het belang van screenings
Naast de meldpunten zijn daarom screenings erg belangrijk. Door in de gaten te houden welke dossiers agenten opvragen en waar zij zich mee bezig houden, kunnen misstanden aan het licht gebracht worden. Als deze screenings worden gedaan is het natuurlijk wel zaak dat er naar de resultaten gehandeld wordt, zo blijkt uit het voorbeeld van de agent uit Weert. De AIVD gaf namelijk een negatief advies af naar aanleiding van zijn screening, maar desondanks kon de man als aspirant agent aan de slag. Daarna stroomde hij door naar de opleiding voor rechercheur. Naar schatting zijn ruim zestig mensen bij de landelijke politiedienst op soortgelijke wijze zonder screening aan de slag gegaan. Een dure misser, zo blijkt nu wel.